Co to jest Finning?
„Finning” to brutalna praktyka stosowana w rybołówstwie na pełnym morzu. Czasami na rekiny poluje się wybiórczo, ale coraz częściej praktykuje się „Finning” z „niechcianym przyłowem” tuńczyka i miecznika. Natychmiast po złowieniu rekinów obcinane są wszystkie płetwy, a pozostałe tusze wyrzucane są z powrotem do morza. Podczas tego okaleczania, zwierzęta są zazwyczaj w pełni świadome i, nie będąc już w stanie pływać, opadają na dno morskie, gdzie wykrwawiają się na śmierć lub duszą.
Finning to nieselektywna metoda połowu, która nie uwzględnia gatunku, rozmiaru ani wieku rekina. Główną atrakcją jest chciwość zysku. Dzięki tej „oszczędzającej miejsce” metodzie na pokładzie, można przechowywać znacznie więcej płetw niż podczas transportu całego ciała rekina. Ten przyłów jest również postrzegany jako zbędny balast – podobnie jak wszystkie inne gatunki, które są łowione razem z rekinami na niezliczonych hakach przynętowych, czy sznurach haczykowych, dryfują kilometrami w naszych oceanach.
Każdego roku około 73 miliony rekinów umiera wyłącznie z powodu płetw, które są uważane za bardzo pożądany składnik zupy z płetw rekina, szczególnie w Azji (Chiny, Hong Kong, Tajwan, Tajlandia) [1].
Każdego roku w naszych oceanach ginie do 273 milionów rekinów. Dokładne liczby pozostają spekulacjami, ponieważ brak jest wiarygodnych danych, a liczba niezgłoszonych na całym świecie przypadków nielegalnych połowów jest niezwykle wysoka. [2] W wyniku tej masowej nadmiernej eksploatacji ekosystem morski jest zagrożony, ponieważ rekiny tworzą stan równowagi poprzez swoją rolę głównych drapieżników.
[1] Wildaid, New WildAid Campaign Urges Thailand to Say No to Shark Fin at Weddings auf https://wildaid.org/pong-nawat-says-no-to-shark-fin-at-weddings/ (6.8.2019)
[2] IUCN Shark Specialist Group, Frequently Asked Questions: Sharks, Rays, and chimaeras; https://www.iucnssg.org/faqs.html
Dlaczego handluje się płetwami?
Rekiny wędrują po morzach naszego świata od ponad 400 milionów lat. W tym okresie ponad 500 znanych gatunków rekinów stało się największymi drapieżnikami w morzu. Ich zadaniem jest regulowanie innych ryb oraz życia morskiego, co czyni je odpornymi na różne choroby.
Błędne przekonanie, że te wyewoluowane siły mogą zostać przeniesione na ludzi poprzez spożycie mięsa rekina dodatkowo stymuluje popyt na produkty z rekinów: Płetwy rekinów są zatem uważane za wysoko ceniony składnik zupy z płetw rekinów. Jest ona uważana za przysmak na azjatyckich weselach, przyjęciach firmowych i urodzinach i może kosztować nawet kilkaset euro za miskę. Płetwa jest chrząstką chrzęstną, a więc całkowicie bez smaku i jest „ulepszeniem” rosołu z kurczaka.
Płetwy rekina są również stosowane w tradycyjnej medycynie azjatyckiej: Chrząstka rekina jest postrzegana jako cudowne lekarstwo na zaburzenia potencji i raka, dlatego płetwy rekina są nadal poszukiwane w tradycyjnych aptekach azjatyckich.
Natomiast fakty naukowe pochodzące z licznych badań potwierdziły, że mięso rekina jest silnie zanieczyszczone metylortęcią. Metylortęć, nawet w małych dawkach, może być niebezpieczna dla człowieka, dlatego też jej spożycie jest zdecydowanie odradzane nie tylko ze względów ekologicznych, ale i zdrowotnych. [1]
[1] Patrz u.a. Umweltbundesamt: Steki z rekina – niebezpieczne przysmaki (niemiecki) https://www.umweltbundesamt.at/aktuell/presse/lastnews/news2013/news_130211/ (6.8.2019) / Wildaid, 2018: Sharks in Crisis. https://wildaid.org/programs/sharks/ (6.8.2019)
Kim są główni konsumenci płetw rekinów?
Zdecydowana większość płetw rekinów jest przeznaczona dla stosunkowo niewielkiej liczby regionów we wschodniej i południowo-wschodniej Azji, takich jak Chiny, Hong Kong, Tajwan, Singapur, Malezja i Wietnam. [1]
Ponad 50% światowego handlu płetwami rekinów przechodzi przez Hongkong, ale od roku 2011/2012 nastąpił gwałtowny spadek importu płetw rekinów. Przyczyną tego jest prawdopodobnie spadek popytu i dziesiątkowanie populacji rekinów. Hongkong reeksportuje średnio 64,7% importowanych płetw rekinów, w przeszłości głównie do Chin, od 2008 r. głównie do Wietnamu. Wynika to z tańszego pakowania i przetwarzania płetw rekinów w Wietnamie, a także ze względów podatkowych. Istnieją jednak również oznaki, że płetwy rekina mogłyby być nielegalnie importowane z Wietnamu do Chin, co uprościłoby handel gatunkami objętymi CITES (żarłacz wielorybi, żarłacz olbrzymi, żarłacz biały, żarłacz biały z czubkami białymi, żarłacz młotowaty, żarłacz gładki, żarłacz młotowaty, żarłacz śledziowy, żarłacz jedwabny, lis pacyficzny, żarłacz duży, lis pospolity). [2] Dane wskazują, że gatunki wymienione w wykazie CITES są często przywożone bez dokumentacji. [3]]
Nowe dane pokazują, że rynek płetw rekinów w Tajlandii, Malezji i Japonii rozwinął się bardzo znacząco w handlu mniejszymi płetwami rekinów o niższej wartości. Hongkong i Chiny handlują głównie dużymi płetwami rekinów o wysokiej wartości.
[1] Dent, F. & Clarke, S., 2015. State of the global market for shark products. FAO technical paper.
[2] HoShea, K. & Wai LunTo, A., 2017. From boat to bowl: Patterns and dynamics of shark fin trade in Hong Kong ― implications for monitoring and management. Marine Policy, 07, pp. 330-339.
[3] Cardeñosa, D. et al., 2018. CITES-listed sharks remain among the top species in thecontemporary fin trade. Conservation Letters, 07.
[4] Dent, F. & Clarke, S., 2015. State of the global market for shark products. FAO technical paper.
Płetwy rekina – złoto mórz
Zupa z płetw rekina nie jest popularna ze względu na swój wyjątkowy smak, ponieważ sama tkanka chrzęstna jest całkowicie bezsmakowa. Z tego powodu suszoną płetwę gotuje się w wywarze z kurczaka, który nadaje zupie jej smak.
Zupa z płetw rekina jest symbolem dobrobytu oraz oznaką szacunku i uznania. W zależności od rodzaju rekina, płetwy mają różną cenę za kilogram.
Na przykład płetwy rekina głębokowodnego mają wartość około 600 EUR/kg.
Tak więc płetwy są w rzeczywistości bardziej wartościowe niż srebro.
–Kg- Cena srebra = 435,64 € (11.07.19) –
Największym klientem na świecie na rynku azjatyckim jest Hongkong. Można tam znaleźć zupę z płetw rekina w menu luksusowych restauracji w cenach od 120€ do 400€ za miskę.
W okresie cesarstwa chińskiego, zupa z płetw rekina była uważana za „złote danie cesarskiego stołu”. Rekin był uważany za egzotyczne, trudne do złapania zwierzę, które mogło być przygotowane tylko przez najlepszych szefów kuchni. W Chinach zupa z płetw rekina była zatem uważana za tradycyjny symbol statusu i luksusowy towar ówczesnej nielicznej klasy wyższej. W wyniku postępującej industrializacji chińskiej rośnie jednak zamożność całej populacji. Wzrasta liczebność klasy wyższej i średniej. Ponadto Chiny są najbardziej zaludnionym krajem na świecie z około 1,4 miliarda ludzi (stan na rok 2018). W wyniku tego rozwoju gwałtownie rośnie również popyt na zupę z płetw rekina, która nadal jest uważana za symbol statusu.