POŁOWY REKINÓW W EUROPIE?
Biznes z płetwami jest również dochodowy dla Europy.
Połowy rekinów w Europie
Każdego roku w Europie łowi się miliony rekinów. Na przykład Hiszpania jest jednym z wiodących producentów nieprzetworzonych płetw rekinów.
Jednakże rozporządzenie UE zakazujące odcinania płetw na statkach rybackich w 2013 r. doprowadziło do zmiany w sektorze rybołówstwa. Do tej pory statki rybackie mogły oszczędzać przestrzeń ładunkową poprzez obcinanie płetw rekinom i wyrzucanie ich ciał za burtę. Pozostawiło to więcej miejsca dla cenniejszych gatunków, takich jak miecznik i tuńczyk. Teraz rekiny musiały być wyładowywane. Na krótko zmniejszono wielkość połowów żarłacza błękitnego (2013 r.: 44703 tony na Atlantyku). W 2016 r., w ostatnim roku ocenianym, liczba ta ponownie wyniosła 53 000 ton. Co się stało? Oprócz lukratywnego biznesu z płetwami, na rynku pojawiło się również mięso rekina błękitnego, które wcześniej nie wzbudzało żadnego zainteresowania. Ale połowy w Europie nie ograniczają się tylko do żarłacza błękitnego. Nadal łowi się również inne gatunki rekinów. W 2018 roku statki europejskie wyładowały na Oceanie Atlantyckim 6.018 ton zagrożonego Shortfina Mako. Na Morzu Śródziemnym, WWF stwierdziła ostatnio, że ponad połowa gatunków rekinów tam występujących jest zagrożona.
Jeden z powodów: Zbyt intensywne połowy.
Jednak rozporządzenie UE dotyczące „płetw naturalnie na ciele” powinno w rzeczywistości chronić rekiny przed polowaniem na ich płetwy. Niestety, często nie jest nawet możliwe ustalenie, czy chodzi o płetwy czy mięso rekina: W wielu krajach na całym świecie, w tym w UE, nic nie wskazuje na to, czy dany ładunek jest nieprzetworzoną lub przetworzoną częścią ryby, np. płetwami. To sprawia, że szczególnie trudno jest ustalić, które części są transportowane. Kolejnym obszarem niepewności są dane dotyczące kontroli. W przypadku hiszpańskiej floty taklowców odnotowano na statkach rybackich odsetek niezależnych obserwatorów wynoszący zaledwie 1-3 %. W związku z tym, czy naprawdę wszystkie złowione rekiny są wyładowywane, jak przewidziano w rozporządzeniu UE, można potwierdzić tylko w przypadku tych statków.
Jeżeli ochrona rekinów w Europie ma mieć szansę, należy zatem w naprawdę skuteczny sposób zapobiegać handlowi płetwami rekinów z Europy. Dlatego właśnie domagamy się: Płetwy muszą pozostać na rekinach przez cały czas – nawet jeśli są eksportowane!
[1] Vgl. FAO, State of the global market for shark products, S. 95
[2] Vgl. INTERNATIONAL COMMISSION for the CONSERVATION of ATLANTIC TUNAS (ICCAT), REPORT for biennial period, 2016-17 PART I (2017) – Vol. 2. Für die Berechnung der Anzahl Tiere wurde ein durchschnittliches Gewicht von etwa 30 Kilogramm pro Blauhai angenommen
[3] Vgl. WWF, Sharks in crisis: A call to action for the Mediterranean.
[4] Vgl. North and South Atlantic swordfish Spanish longline fishery; MSC Public Comment Draft Report, Volume 1; October 2016; Seite 44 pp.
Szacunkowe dane dotyczące połowów w krajach UE
w latach 1992-2016 na bazie rekinów błękitnych, żarłacza krótkiego i żarłacza śledziowego
Źródło: https://www.iccat.int/Documents/BienRep/REP_EN_16-17_II-2.pdf
* Reforma i polityka otwarcia w Chinach. W tym okresie chińska gospodarka przeszła znaczny wzrost dzięki prywatyzacji. Rynki handlowe zostały rozszerzone.
* Żarłacz śledziowy (Lamna nasus) Proposal to list the Porbeagle in Appendix IIof the Convention on International Trade in Endangered Species (CITES)
Porównanie krajów UE: Rekin błękitny (Prionace glauca)
Obszary: Północny Atlantyk, Południowy Atlantyk i Morze Śródziemne
2000
2011
2016
Co się dzieje z mięsem rekina?
W ciągu ostatniej dekady handel mięsem rekinów gwałtownie wzrósł. Wynika to częściowo z ogólnego wzrostu popytu na ryby. Rynek mięsa rekinów jest bardziej zróżnicowany i rozproszony geograficznie niż handel płetwami rekinów, a zatem istnieje znaczny potencjał jego dalszego rozwoju. [1]
Lata temu uważano je za niechciane przyłowy, jednak teraz rekiny są świadomie atakowane. Gatunki takie jak żarłacz błękitny czy rekin mako o krótkiej płetwie są poławiane bez szczególnych ograniczeń: Brak limitów połowowych lub ograniczeń dotyczących wielkości połowów oraz brak sezonów zamkniętych. Hiszpania ma największy rynek zbytu na mięso rekina i jest wiodącym krajem w Europie pod względem połowów rekinów. W 2013 roku zarejestrowano tam 48 888 ton różnych gatunków rekinów, ale rzeczywista liczba może być znacznie wyższa z powodu nieraportowanych przyłowów. Złowione tam mięso jest głównie eksportowane do innych krajów UE. Hiszpania i Włochy należą do krajów europejskich o największym rynku mięsa rekinów, spożywających średnio 40 000 ton (Hiszpania) i 10 000 ton (Włochy) mięsa rekina rocznie. [2] Większość importu mięsa rekina na świecie trafia do Brazylii – ok. 20 000 ton rocznie, następnie do Hiszpanii – ok. 14 000 ton rocznie i Włoch – ok. 11 500 ton rocznie (w 2012 r.). [3]
Według aktualnych danych, w 2014 roku Niemcy sprowadziły 296 ton mięsa rekina, głównie z Namibii, Wietnamu i Indonezji. Kraje te nie mają prawie żadnego nadzoru ani kontroli nad swoimi połowami. [4] Mięso sprzedawane jest pod wieloma różnymi, często mylącymi się nazwami, takimi jak węgorz morski, jesiotr pstrągowy czy rogowiec.
Poza docelowym spożyciem mięsa rekina, rośnie również zapotrzebowanie na olej uzyskiwany z wątroby rekina. Jest on uważany za pożądany składnik produktów kosmetycznych, takich jak makijaż czy środki nawilżające. [5]
[1] Food and Agriculture Organization of the United Nations, 2015: State of the global market for shark products.
[2] Chabrol, R. & June, S. I. 2015: Pelagic shark meat in Europe.
[3] Food and Agriculture Organization of the United Nations, 2015: State of the global market for shark products.
[4] Chabrol, R. & June, S. I. 2015: Pelagic shark meat in Europe.
[5] Wildaid, 2018: Sharks in Crisis. https://wildaid.org/programs/sharks/ (6.8.2019)
Przywóz i wywóz rekinów i innych produktów z rekinów
w latach 2000-2009 wsród zarejestrowanych członków UE
https://www.traffic.org/site/assets/files/2585/into_the_deep_report.pdf
