Αίτηση

Κάθε χρόνο θανατώνονται περίπου 63 με 273 εκατομμύρια καρχαρίες εξαιτίας της αλιείας. [1] Η εκτίμηση αυτή είναι πιθανώς υποτιμημένη, τόσο λόγω της έλλειψης αξιόπιστων δεδομένων, όσο και του εξαιρετικά υψηλού αριθμού παράνομης αλιείας σε παγκόσμιο επίπεδο. Σε παγκόσμιο επίπεδο οι καρχαρίες αποτελούν στόχο λόγω των πτερυγίων τους. Τα πτερύγια καταναλώνονται κυρίως στην περιοχή της Ασίας με τη μορφή σούπας. Η σούπα αυτή, με λίγα γραμμάρια πτερυγίων, αποτελεί εκλεπτυσμένο έδεσμα και η τιμή της ανέρχεται έως και τα 90 €. [2] Αποτελεί δηλαδή, μια προσοδοφόρα επιχείρηση με τεράστια περιθώρια κέρδους εις βάρος των καρχαριών!

Τα πτερύγια συλλέγονται συχνά με την πρακτικής «finning», η οποία είναι ιδιαίτερα απάνθρωπη. Finning σημαίνει ότι τα πτερύγια των καρχαριών αφαιρούνται από το σώμα του ψαριού, όταν ακόμα το αλιευτικό σκάφος είναι στη θάλασσα, ενώ το ζώο μπορεί να είναι ακόμα ζωντανό. Το υπόλοιπο σώμα του καρχαρία ρίχνεται στη θάλασσα επειδή το κρέας του δεν έχει την ίδια οικονομική αξία συγκριτικά με τα πτερύγια. Χωρίς πτερύγια οι καρχαρίες βυθίζονται στον πυθμένα όπου ασφυκτιούν, αιμορραγούν μέχρι θανάτου ή τρώγονται ζωντανοί.

Η Ευρώπη αποτελεί προμηθευτή πτερυγίων καρχαρία.

Από το 2013, ο κανονισμός «Fins Naturally Attached» της Ευρωπαϊκής Ένωσης απαγορεύει χωρίς καμία εξαίρεση την αποθήκευση, τη μεταφόρτωση και την εκφόρτωση των πτερυγίων καρχαρία στα ύδατα και σε όλα τα πλοία της ΕΕ. Τα πτερύγια πρέπει να παραμένουν φυσικά προσκολλημένα στο σώμα του καρχαρία κατά την εκφόρτωση στο λιμάνι. Έπειτα, μπορούν να διαχωριστούν από το ζώο και να εξαχθούν στην Ασία.

Το 2016, η Ισπανία εκφόρτωσε επίσημα 53.000 τόνους γαλάζιου καρχαρία (Prionace glauca), αριθμός που ισοδυναμεί περίπου με 1,75 εκατομμύρια ζώα. [3] Παρά την αυξανόμενη απειλή [4] η αλίευση γαλάζιου καρχαρία στον Ατλαντικό σχεδόν διπλασιάστηκε από τις αρχές της χιλιετίας. Επιπλέον, άλλα είδη καρχαριών, κάποια από τα οποία απειλούνται περισσότερο, όπως ο ρυγχοκαρχαρίας (Isurus oxyrinchus) και η λάμια (Lamna nasus), αποτελούν στόχους στην Ευρώπη ακόμα και σήμερα.

Η αξία του αλιεύματος βασίζεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στα πτερύγια καρχαρία. Κατά μέσο όρο, εξάγονται σχεδόν 3.500 τόνοι πτερυγίων συνολικής αξίας περίπου 52 εκατομμυρίων ευρώ [5] κάθε χρόνο. Σποραδικές επιθεωρήσεις αλιευτικών σκαφών στη θάλασσα έδειξαν ότι κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα πόσα πτερύγια καρχαρία εξακολουθούν να εκφορτώνονται παράνομα στην Ευρώπη. [6]

Η κατάσταση στο παγκόσμιο εμπόριο πτερυγίων καρχαρία είναι ακόμη πιο ανησυχητική. Λίγες μόνο χώρες έχουν θεσπίσει το νόμο «πτερύγιά σε φυσική συνοχή με το σώμα των καρχαριών» (π.χ. ΗΠΑ, Καναδάς, Ινδία, Νότια Αφρική). Σε πολλές χώρες εξακολουθεί να επιτρέπεται η πρακτική Αφαίρεσης πτερυγίων. Επομένως, εξακολουθεί να υπάρχει τεράστιος όγκος πτερυγίων στην παγκόσμια αγορά, η προέλευση των οποίων σπάνια ανιχνεύεται. [8] Ωστόσο, αυτά μπορούν να εμπορεύονται νόμιμα σε όλη την Ευρώπη.

Ο ισχύων κανονισμός «πτερύγιά σε φυσική συνοχή με το σώμα των καρχαριών» αναφέρει: «Οι καρχαρίες δεν αποτελούν παραδοσιακό ευρωπαϊκό φαγητό, αλλά αποτελούν απαραίτητο στοιχείο των ευρωπαϊκών θαλάσσιων οικοσυστημάτων». Ήρθε η ώρα να αναλάβουμε επιτέλους συνεπή δράση στην Ευρώπη για την προστασία των καρχαριών και των ωκεανών μας! Σας ζητάμε να υποστηρίξετε την επέκταση της νομοθεσίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση με στόχο την προστασία των θαλασσών μας.

Υποστηρίξτε μας στο https://eci.ec.europa.eu/012/public

[1]    IUCN Shark Specialist Group, Frequently Asked Questions: Sharks, Rays, and chimaeras; https://www.iucnssg.org/faqs.html.
[2]    Kimley, Peter A. Peter, The Biology of Sharks and Rays, 2013, S. 451.
[3]    REGULATION (EU) No 605/2013 OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL of 12 June 2013.
[4]    Bericht der Knorpelfisch-Arbeitsgruppe des International Council for the Exploration of the Sea (ICES), 2018. Für die Berechnung der Anzahl Tiere wurde ein durchschnittliches Gewicht von etwa 30 Kilogramm pro Blauhai angenommen.
[5]    IUCN Einstufung als “Near Threatened” / “an der Grenze zu bedroht” auf https://www.iucnredlist.org/species/39381/48924261.
[6]    Felix Dent, Shelley Clarke; State of the global market for shark products;FAO FISHERIES AND AQUACULTURE TECHNICAL PAPER 590; Rom 2015; Seite 71ff.
[7]    Beobachterquote auf spanischen Langleinenflotten die im Atlantik Schwertfisch und Blauhai fangen beträgt lediglich 1-3%;  North and South Atlantic swordfish Spanish longline fishery; MSC Public Comment Draft Report, Volume 1; October 2016; Seite 44 pp .
[8]    Einmal vom Körper getrennt, lässt sich kaum noch feststellen, von welchem Tier die Flosse stammt. Ebenso betroffen wie die Haie sind deshalb übrigens auch Rochen: Wainwright, B.J., Ip, Y.C.A., Neo, M.L. et al. Conserv Gene, DNA barcoding of traded shark fins, meat and mobulid gill plates in Singapore uncovers numerous threatened species, 2018.