Βασικές πληροφορίες

Μαζική μεταφορά πτερυγίων – μια εύκολη συγκάλυψη

Το μαζικό εμπόριο πτερυγίων καρχαρία επιτρέπεται σε όλη την Ευρώπη σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία –  αν και εφόσον δεν προέρχεται από τα 12 είδη καρχαρία που προστατεύονται από τη συνθήκη CITES. Όσον αφορά στην εμπορία ολόκληρων καρχαριών, αυτά τα προστατευόμενα είδη καρχαριών μπορούν να αναγνωριστούν σχετικά εύκολα, όταν όμως πρόκειται μόνο για πτερύγια καρχαρία, ακόμη και ειδικοί αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην αναγνώρισή τους. Ένας από τους λόγους για αυτό είναι ότι το σχήμα και το χρώμα των πτερυγίων αλλάζουν κατά τη διαδικασία αφυδάτωσης και η αναλογία μεγέθους δεν μπορεί να υπολογιστεί χωρίς το αντίστοιχο σώμα του καρχαρία. Επιπλέον, εμπορευόμενα πτερύγια είναι συνήθως ένα μείγμα από διαφορετικές ηλικιακές ομάδες ατόμων – γεγονός που δυσκολεύει ακόμα περισσότερο την αναγνώριση, καθώς τα χαρακτηριστικά για τα είδη των νεαρών σε ηλικία καρχαριών συχνά δεν είναι τόσο διακριτά.

Η κατάσχεση τριών τόνων πτερυγίων καρχαρία στο αεροδρόμιο της Φρανκφούρτης την άνοιξη του 2018 είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της διευκόλυνσης και συγκάλυψης του παράνομου εμπορίου προστατευόμενων ειδών καρχαριών. Μεταξύ των πτερυγίων, τα οποία προορίζονταν για μεταφορά από το Μεξικό στο Χονγκ Κονγκ μέσω της Ευρώπης, υπήρχαν επίσης αρκετά προστατευόμενα είδη βάσει της συνθήκης CITES. Μερικά από αυτά τα είδη μπορούν να αναγνωριστούν από μοναδικά χαρακτηριστικά πτερυγίων, η αναγνώριση διευκολύνεται επίσης από ειδικά προγράμματα όπως το λογισμικό iSharkFin του FAO [1]. Ωστόσο, πολλά είδη δεν μπορούν πλέον να διαφοροποιηθούν με αυτόν τον τρόπο και πρέπει να χρησιμοποιηθούν πολύπλοκες μέθοδοι ανάλυσης DNA.

Μια επιστημονική μελέτη από το 2018 αναφέρει επίσης ότι τα πτερύγια πολλών ειδών που περιλαμβάνονται στο CITES εξακολουθούν να αποτελούν αντικείμενο αγοραπωλησίας, συχνά χωρίς την απαραίτητη άδεια. Τα περισσότερα δείγματα πτερυγίων που πωλήθηκαν στο Χονγκ Κονγκ και στα οποία έγινε ανάλυση DNA, ταυτοποιήθηκαν ως προστατευόμενα είδη [2]. Το Χονγκ Κονγκ είναι κομβικό σημείο για το εμπόριο πτερυγίων καρχαρία.

Η επέκταση του κανονισμού «Πτερύγια σε Φυσική Συνοχή με το Σώμα των Καρχαριών» διευκολύνει την παρακολούθηση και αναγνώριση των ειδών καρχαριών προς εισαγωγή και εξαγωγή και εμποδίζει τη συγκάλυψη παράνομου εμπορείου ειδών. Επιπλέον, υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι πολλά από τα πτερύγια καρχαρία που αποστέλλονται μαζικά έχουν αφαιρεθεί από το ζώο με τη βάρβαρη πρακτική αφαίρεσης – γεγονός που πρόκειται να αποτραπεί με την επέκταση του κανονισμού που αιτούμαστε και έτσι το εμπόριο καρχαριών στο σύνολό του θα γινόταν λιγότερο.

[1] Food and Agriculture Organization of the United Nations: SharkFin Guide: identifying sharks for their fins

[2] Cardeñosa, D. et al., 2018. CITES-listed sharks remain among the top species in the contemporary fin trade. Conservation Letters, 07